Gigantopecten latissimus (Brocchi, 1814)
BROCCHI, G. 1814. Conchiologia Fossile Subapennina. Tomo Secondo. 241-712 p. pls. 1-16. Dalla Stamperia Reale, Milano. [p. 581]
1814 Ostrea latissima Brocchi, 1814
1819 Pecten laticostatus Lamarck, 1819
1896 Chlamys (Pallium) apollo Dollfus & Dautzenberg, 1896
1897 Chlamys (Macrochlamys) latissima var. gibboplana Sacco, 1897
1897 Chlamys (Macrochlamys) latissima var. praededens Sacco, 1897
1906 Chlamys (Gigantopecten) latissimus var. planulata Ugolini, 1906
1906 Chlamys (Gigantopecten) latissimus var. unicosticillata Ugolini, 1906
1906 Chlamys (Gigantopecten) variradiatus Ugolini, 1906
1819 Pecten laticostatus Lamarck, 1819
1896 Chlamys (Pallium) apollo Dollfus & Dautzenberg, 1896
1897 Chlamys (Macrochlamys) latissima var. gibboplana Sacco, 1897
1897 Chlamys (Macrochlamys) latissima var. praededens Sacco, 1897
1906 Chlamys (Gigantopecten) latissimus var. planulata Ugolini, 1906
1906 Chlamys (Gigantopecten) latissimus var. unicosticillata Ugolini, 1906
1906 Chlamys (Gigantopecten) variradiatus Ugolini, 1906
Tabella cum Hipoctenite, Ulisse Aldrovandi, 1648, Musaeum metallicum p. 832.
|
«Testa rotundata, valva altera vix convexiore, radiis sex juxta cardinem nodosis , interstitiis rugosis, longitudinaliter obsolete striatis, auriculis aequalibus.
Aldovr., Mus. metall. pag. 832. fig. 1 , 2. Fossile in Valle di Andona e nelle Crete Sanesi. È il più grande, credo io, di tutti i pettini, poiché ne ho presente un individuo trovato in Valle di Andona e di esimia conservazione, che ha tredici pollici e mezzo di diametro trasversale. Esso è munito di cinque o sei raggi molto depressi e distanti, i cui laterali sono men grossi, ed a fianco di questi ultimi si scorgono talvolta i primordi di altri raggi più sottili e quasi obliterati. Nella valva superiore che è alquanto più convessa dell' altra, si scorgono, in vicinanza dell' apice, alcuni grossi nodi: gl' interstizi sono trasversalmente rugosi e segnati per lungo da strie poco evidenti che negl' individui di mezzana grandezza passano sulla convessità dei raggi medesimi. Le orecchie sono eguali tra loro, ed il margine di ambedue le valve è intagliato da larghe crenellature corrispondenti alle solcature esterne. Io credo che questo pettine gigantesco sia rappresentato nel Museum metallicum dell' Aldovrandi alla pagina citata. Chiaramente si vede che il disegnatore ha voluto esprimere, benchè rozzamente, nella figura seconda, i nodi testè indicati; ma i raggi sembrano essere angolari piuttosto che rotondati, e pessimamente delineate sono le orecchiette; oltre di che le valve dovrebbero avere una forma più orbiculare.» GIAMBATTISTA BROCCHI, 1814
|
«Descripción: Se trata de conchas resistentes, inequivalvas y con forma subcircular, con un ligero desarrollo superior en dirección antero-posterior. El tamaño de la concha máximo medido es de 22,56 cm DUP y 25,11 DAP, sólo registrándose individuos de gran talla. Ambas valvas son algo inequiláteras, con bordes laterales rectilíneos y un ligero desarrollo mayor del lado posterior. Los ángulos umbonales están entre 130-135° para ambas valvas. Las VI son ligeramente más abombadas que las VD. La ornamentación en ambas valvas consiste en un sistema radial compuesto por 6-7 gruesas costillas de sección subcuadrangular aplastada, semejantes a los espacios intercostillares, y las 4 centrales son similares pero las laterales son de menor envergadura. Existe un segundo sistema radial de ornamentación, que en la primera parte de crecimiento puede no mostrarse, que se distingue por pequeñas costillas, hasta 7 en los espacios intercostillares y 6 en costillas. El sistema concéntrico de líneas de crecimiento está formado por láminas poco salientes pero muy juntas entre sí. La VD posee un seno bisal muy débil sin ctenolium. Las aurículas son grandes, con un tamaño ligeramente mayor en la aurícula posterior, y con una longitud total auricular de hasta 67% del DAP. Las aurículas están ornamentadas con láminas de crecimiento. Internamente, ambas valvas están ornamentadas con costillas planas que se corresponden con los espacios intercostillares externos. No se ha observado en los individuos estudiados la impresión del músculo aductor.
Distribución: Especie poco abundante pero con una dispersión biostratigráfica y biogeográfica amplia, desde el Mioceno inferior hasta el Plioceno en los dominios europeos ACE y MP (ROGER, 1939; DA VEIGA FERREIRA, 1961; CSEPREGHY-MEZNERICS, 1960; RAFFI, 1970; BONGRAIN, 1988, 1992; BEN MOUSSA, 1994). M. latissima es una forma típica pliocena, citándose en la gran mayoría de yacimientos del dominio MP (SACCO, 1897; UGOLINI, 1906; BONI & SACCHI VIALLI, 1962; RAFFI, 1970; MALATESTA, 1974; FEKIH, 1975; D’ALESANDRO et al., 1979; BARRIER et al., 1987; FRENEIX et al., 1987; KHARRIM, 1987; BEN MOUSSA, 1994; VERA-PELÁEZ et al., 1995; AGUIRRE et al., 1996) y ACE (LECOINTRE, 1952; MECO, 1982; ANDRÉS & PORTA, 1987; MIRHAJE, 1999). Su desaparición en el Mediterráneo y áreas adyacentes tuvo lugar en el evento e enfriamiento entre MPMU1 y 2, cerca de los 3,0 Ma (MONEGATTI & RAFFI, 2001).» RICO-GARCÍA, A. 2008. Pectínidos pliocenos de la Cuenca de Vejer (Cádiz, SO de España). Studia Geologica Salmanticensia, 44 (1): 91-140, figs. 1-12. [p. 120, 121]
|
Macrochlamys latissima (Brocchi, 1814); A. Rico-García, 2008, Pectínidos pliocenos de la Cuenca de Vejer, figure 12 A.
|
«As a consequence, the form nodosiformis is here considered as being not only a part of the large species Ch. latissima BROCCHl, which conforms to ROGER's (1939) statement, but also as representing the temporal subspecies of the latter. All populations of this species from the Pliocene should then be assigned to Ch. latissima latissima BROCCHl, while those from the older strata (i.e. Burdigalian, Langhian, Badenian) to Ch. I. nodosiformis (de SERRES in PUSCH). This conclusion is supported by the following arguments: (i) Both the forms are confmed to the same facies, i.e. red-algal, more or less organodetrital limestones; (ii) the features typical of Ch. I. nodosiformis (de SERRES in PUSCH), i.e. nodules on the left valve, prominent main ribs and presence of lateral ribs, are visible also in the immature stages of Ch. I. latissima BROCCHI; (iii) the Miocene populations are dominated by individuals showing features typical of Ch. I. nodosiformis (de SERRES in PUSCH).»
STUDENCKA, B. & W. STUDENCKI. 1988. Middle Miocene (Badenian) bivalves from the carbonate deposits of the Wójcza-Pińczów Range (southern slopes of the Holy Cross Mountains, Central Poland). Acta Geologica Polonica, 38 (1-4): 1-30, pls. 1-10. [p. 27]
|